چکیده

اسناد تصویری (عکس‌ها) و توضیحات نوشته‌شده عکاسان بر حاشیه و پیرامون عکس‌های دوره قاجار، یکی از منابع و اسناد ارزشمند در اطلاع‌رسانی و تاریخ‌نگاری محلی خراسان و مخصوصاً شهر مشهد در دو قرن اخیر به‌شمار می‌رود و هر نوع مطالعه و اظهار نظر در رابطه با خراسان و شهر مشهد بدون توجه به اسناد تصویری سودمند نبوده و از اعتبار و جایگاه بالایی برخوردار نخواهد بود. این وجه از اسناد با توجه به خصوصیات ذاتی خود که هم حس زیبایی را در وجود خود دارا می‌باشد و هم هنر لحظه‌ها را، باعث شده است با وجود تغییرات عمده در شکل ظاهری و فیزیکی به‌هیچ‌وجه حس تازگی و جذابیت خود را از دست نداده، بلکه بر ارزش و نفاست آن افزوده شود. در میان اسناد مکتوب و غیرمکتوب فقط عکس‌ها از این خصوصیات برخوردارند. به‌طور‌ی‌که در بعضی موارد یک قطعه عکس می‌تواند به‌عنوان یک سند تاریخ گویای یک ملت و یا یک قوم باشد و تمام خصوصیات فردی و اجتماعی آن‌ها را از جمله اعتقادات، فرهنگ، آداب و رسوم وحتی انواع تفریحات و سرگرمی‌ها و نظایر آن را به‌راحتی بازگو کند. ما در این مقاله با معرفی تعدادی از عکس‌های دوره قاجار به شناسایی تاریخ محلی خراسان و شهر مشهد در دوره قاجار خواهیم پرداخت.

کلیدواژه‌ها

• خراسان
• اسناد تصویری
• عبدالله قاجار
• تاریخ محلی